Kako su nastali zastava i važeći grb grada Leskovca?

Grb Leskovca je zvanični simbol grada Leskovca.

Grad Leskovac ne poseduje istorijski grb. Prirodni i kontinuirani razvoj srednjovekovnih heraldičkih nauka i primene principa je prekinut osmanlijskom najezdom u 15. veku. Sedamdesetih godina 20. veka usvojen je amblem opštine Leskovac. Taj amblem spada u bolja paraheraldička rešenja svoga doba.

Grb evocira istorijsko i kulturno nasleđe Leskovca. Važeći grb grada Leskovac usvojen je 12.03.2005. godine. U tom periodu kada je jednoglasno doneta odluka o grbu i zastavi opštine Leskovac, gradonačelnik dr sci. med. Goran Cvetanović bio je predsednik Skupštine opštine Leskovac.

Plavo je boja neba, svetosti, vode i mira. Aktuelni amblem Leskovca ima plavu osnovu. Plavo starinski „moravo”, aludira na naziv reke Morave, čiji je sliv hidrološka okosnica juga Srbije.

Crveni dvoglavi orao na srebrnom štitu, koji se vidi na zastavi Leskovca, podseća na vreme kada je Stefan Nemanja zadobio Dubočicu od Vizantije. Kao posebna vladarska oznaka u Romejskom carstvu, crveni orao je zaštićeni znak despota, sevastokratora i kesara i u tom svojstvu su ga koristili srpski vladari Nemanjićke loze sve do carskog krunisanja Stefana Dušana. Zlatna bedemska kruna sa četiri vidljiva merlona deo je standardnog heraldičkog repertoara kojim se definiše priroda teritorijalnog grba i administrativni rang i veličina Titulara; šest merlona (četiri vidljiva) označavaju da Titular ima više od 100.000 žitelja na svojoj teritoriji.

Konoplja i leska, kao deo poluvenca koji okružuje Srednji grb, podsećaju na ime grada i na činjenicu da je leskovačka privreda bila zasnovana na gajenju i preradi konoplja. Leska je prikazana u zlatu kako bi se podvukla razlika između realnog i simboličnog. Lavovi kao držači zasnovani su na heraldičkom nasleđu leskovačkog kraja.

Zlatno je boja svetosti, nepropadljivosti i nepromenljivosti kroz vreme. Krst od dvostruko upletenog gajtana ima dvostruko značenje: krst je simbol stradanja i vaskrsenja, simbol civilizacije kojoj pripadamo, a uže podseća na nastanak užarske i gajtanarske proizvodnje iz koje se razvila specifična zanatska i industrijska afizionomija Leskovca. Krst je takođe znak raskrsnice puteva. Leskovac je, kao grad i trgovište, centar te raskrsnice i mesto razapeto na krstu stradanja u ratovima, mnogo puta vaskrslo iz pepela sopstvenih stratišta. Zlatni plodovi leske aludiraju na leskovački toponim.

Apokrifni grb Dardanije, koja je širi arheološko-istorijski okvir kome pripada i Leskovačka kotlina, popularisao je Hristofor Žefarović posredstvom svoje „Stematografije”, i kao takav nalazio se jedno vreme u sastavu patrijarškog grba i na stegu uz desnog čuvara paviljonskog grba srpskog Kraljevskog doma. Tog lava karakteriše crvena tinktura i crni koronet, kao i udvojeni rep. Heraldički lav porodice Branković, koja je u dužem periodu gospodarila ovim područjem, takođe je crven. Ovde je njegova tinktura izmenjena u „moravu”, odnosno plavu, kao aluzija na sliv Južne Morave.

Oba lava, desni i levi čuvar, svojim bojama podsećaju na prvu poznatu srpsku zastavu za koju se zna da je bila „crvena i plava”.