Dnevnik Juga Dnevne internet novine juga Srbije
Usvajanje Zakona o presađivanju ljudskih organa razlog je za brojne polemike, posebno na društvenim mrežama.
Mnogi komentarišu Zakon, ali ostaje činjenica da je broj onih koji znaju šta piše u zakonu – mali.
Priče kako smo svi automatski postali donori organa preplavile su društvene mreže. Da li je to baš tako ?
Lekari sa kojima smo razgovarali kažu da nisu u potpunosti sa detaljima Zakona o presađivanju organa, ali svi ističu da je presađivanje organa realno moguće u slučaju moždane smrti, za čije proglašenje postoji jasno propisana procedura i koja uključuje konzilijarno mišljenje lekara specijalista.
Zakon propisuje da svaki građanin može da se izjasni da je protiv doniranja organa, a da u slučaju da takva izjava ne postoji odluku o doniranju organa donosi porodica. Takođe i odluku o doniranju organa maloletnih lica donose roditelji ili staratelji.
Pročitajte i procenite sami. Dnevnik Juga ostaje dosledan sebi i ne želi da nameće bilo kakve zaključke i stavove. Naš je cilj da do Vas prenesemo činjenice na osnovu kojih ćete moći da donesete svoj sud i mišljenje.
Evo i šta piše Zakonu u odeljku koji se odnosi na presađivanje ljudskih organa sa umrlog lica:
“VI. UZIMANjE LjUDSKIH ORGANA SA UMRLOG LICA
Utvrđivanje smrti
Član 22.
Uzimanje ljudskih organa od umrlog lica zbog presađivanja drugom licu može se izvršiti isključivo posle dijagnostikovanja i utvrđivanja smrti na osnovu medicinskih kriterijuma.
Smrt lica iz stava 1. ovog člana po neurološkim kriterijumima utvrđuje komisija zdravstvene ustanove sastavljena od najmanje dva doktora medicine, odgovarajućih specijalnosti.
Doktor medicine koji učestvuje u uzimanju ili presađivanju ljudskih organa sa umrlog lica ili je odgovoran za brigu o potencijalnim primaocima ljudskog organa, ne može učestvovati u utvrđivanju smrti po neurološkim kriterijumima, niti biti član komisije iz stava 2. ovog člana.
Medicinske kriterijume, način i uslove za utvrđivanje smrti iz stava 1. ovog člana, kao i sastav i način izbora komisije iz stava 2. ovog člana propisuje ministar.
Uslovi za darivanje ljudskih organa umrlog lica
Član 23.
Ljudski organi sa umrlog lica mogu se uzeti radi presađivanja ukoliko se punoletni poslovno sposoban davalac pre smrti tome nije usmeno ili u pismenom obliku za života protivio, odnosno ako se tome u trenutku smrti nije izričito usprotivio roditelj, supružnik, vanbračni partner ili punoletno dete umrlog.
Izuzetno od stava 1. ovog člana, ako umrlo lice nema srodnike iz stava 1. ovog člana, ljudski organi sa umrlog lica mogu se uzeti ako se tome, u trenutku smrti, nije izričito usprotivio pobočni srodnik zaključno sa drugim stepenom srodstva.
Koordinator za darivanje ljudskih organa, odnosno član kordinacionog tima dužan je da članove porodice umrlog lica iz stava 1. ovog člana, nakon utvrđene smrti, na odgovarajući način upozna sa daljim postupanjem, kao i uslovima za darivanje ljudskih organa iz stava 1. ovog člana.
Sa umrlog maloletnog lica, koje je za života bilo pod roditeljskim staranjem, dozvoljeno je uzimanje ljudskih organa samo na osnovu pismenog pristanka oba roditelja, odnosno jednog roditelja ukoliko je drugi roditelj umro ili je nepoznat.
Sa umrlog maloletnog lica koje je za života bilo bez roditeljskog staranja, dozvoljeno je uzimanje ljudskih organa samo na osnovu saglasnosti etičkog odbora zdravstvene ustanove koji se obrazuje u skladu sa zakonom kojim se uređuje zdravstvena zaštita.
Sa umrlog punoletnog lica kome je za života na osnovu odluke nadležnog organa delimično ili u potpunosti oduzeta poslovna sposobnost, dozvoljeno je uzimanje ljudskih organa samo na osnovu saglasnosti etičkog odbora zdravstvene ustanove koji se obrazuje u skladu sa zakonom kojim se uređuje zdravstvena zaštita.
Sa umrlog lica koji nije državljanin Republike Srbije, odnosno nema stalno nastanjenje u Republici Srbiji, dozvoljeno je uzimati ljudske organe samo na osnovu pismenog pristanka supružnika, odnosno vanbračnog partnera, roditelja, punoletnog brata, odnosno sestre ili punoletnog deteta umrlog lica.”
