Ratnik umire dva puta- jednom kada ga pogodi kuršum, drugi put kada ga potomci zaborave, podsetio je istoričar Dejan Antić, na sinoćnjem obeležavanju 107. godišnjice Bitke na Moravi kod Vlasotinca.
Ona je bila odstupnica srpskoj Vojsci i Vrhovnoj komandi prilikom povlačenja prema Albaniji, nepravedno je zaboravljena, a vojno je značajna koliko i bojevi na Ceru i Kolubari, smatra stručna javnost. Posle brojnih poraza, u nekoliko nedelja teških borbi, istorija beleži da je upravo na Moravi, srpska Vojska ostvarila jedinu pobedu u ratnoj 1915. godini.
– S obzirom na to da se bitka odvijala na širem potezu jugoistočne Srbije, ali i da su se glavne borbe vodile oko mosta na Moravi, u razgovoru sa istoričarem Dejanom Antićem dogovorili smo da pokrenemo obeležavanje godišnjicu ovog važnog događaja, kako naša deca ne bi zaboravila žrtve naših predaka za slobodu, rekao je sinoć predsednik opštine Vlasotince, Bratislav Petrović.
Bitka na Moravi je jedinstven primer u ratnoj istoriji, da su trupe, nakon toliko bitaka, teškoća i gubitaka, krenule u protivofanzivu i ostvarile veliku pobedu. Baš zbog toga, naša obaveza je da počnemo drugačije da pamtimo ovakve bitke, dodao je Petrović.
Poznata je i pod imenima Leskovački manevar ili Pustorečka bitka, a bila je to kontraofanziva srpske vojke protiv Bugara. Borbe su vo]ene od sredine oktobra, do kraja novembra, duž Vlasine, Južne Morave, Jablanice i Puste reke. Pre nego što je krenula u pobednički pohod, srpska vojka je bila iscrpljena i primorana na povlačenje.
Obeležavanje slavne gosišnjice baš u Vlasotincu, nije uopšte slučajno, jer su se najkrvavije borbe protiv Prve bugarske armije, vodile baš kod Gložanskog mesta, pojasnio je istoričar Dejan Antić:
– Timočka divizija prvog poziva, junački je branila most i na tom mestu je poginulo 49 srpskih vojnika. Obruč oko srpskih snaga se stezao, a trebalo je braniti put od Leskovca prema Kosovu. Onda je Stepa Stepanović naredio da se formira jedna manevarska grupa, koja bi branila put. Na čelu te grupe bio je pukovnik Ljubomir Milić, tadašnji komandant Moravske divizije drugog poziva. On je organizovao odbranu u bezizlaznoj situaciji. Izdao je naređenje o napadu, 11. novembra. Bila je to velika pobeda i školski primer herojstva i požrtvovanosti.
Komemorativni skup muzički su obojili Vojni orkestar iz Niša kroz marševe i guslar Miljan Toković, koji je izveo pesmu Boj na Moravi.
Skupu su prisustvovali komandant Kopnene vojske Srbije, general potpukovnik Milisav Simović, predstavnici Ministarstva odbrane, policije, susednih opština i grada Leskovca, boračkih udruženja iz Vlasotinca i regiona, direktori škola, profesori istorije, đaci i ostali gađani.