Danas proslavljamo Krstovdan – Uspomenu na prve hrišćane koji su primili veru

Srpska pravoslavna crkva i njeni vernici proslavljaju danas zimski Krstovdan.

Zimski Krstovdan spada u nepokretne praznike. Slavi se 18. januara, prethodi Bogojavljenju i slavi Sveti Jovan. Slavi se kao uspomenua na prve hrišćane koji su primili veru.

“Ko se krstom krsti, taj Krstovdan posti”

Krstovdan je prvi dan posle Božića kada se posti. Od Božića do Bogojavljenja sve su mrsni dani, ali se na Krstovdan, ma koji dan bio, strogo posti na vodi, pa otuda u narodu izreka: “Ko se krstom krsti, taj Krstovdan posti”. Ovim postom se pripremamo se za praznik Bogojavljenja. 

Običaji i verovanja

Vreme od Božića do Bogojavljenja naziva se “nekrštenim danima“ u kojima, prema verovanju, razni demoni i veštice vrebaju ljude na svakom koraku.

Dvanaest dana, od Božića do Krstovdana, predstavljaju dvanaest meseci u godini koja dolazi. Kakvo je vreme kog dana takvo će vreme biti u mesecu koji tom danu odgovara.

Postoji verovanje da se na današnji dan ukrštaju vetrovi i da će vetar koji na Krstovdan najače duva najčešće duvati tokom naredne godine.

Prema običajima na Krstovdan treba očisti kuću i oprati veš.

Postoji običaj da se uoči Krstovdana krst stavi u vodu i unese u crkvu. Ako se krst u crkvi smrzne, veruje se da će godina biti rodna i zdrava, a ako se krst ne smrzne da će godina biti oskudna i bolešljiva.

Običaj je da se posle liturgije, osvećuje voda u crkvi, deli vernicima koji je čuvaju u kući radi zdravlja. Posvećena voda se ne kvari, a pije se cele godine radi zaštite od bolesti, nečistih sila, oproštaja grehova, očišćenja duše i tela.

Na Krstovdan se nekada jeo pasulja koji se nije pojeo na Badnji dan i spremale su se pihtije koje su se jele sutradan, na Bogojavljenje.