Muzej tekstilne industrije u Strojkovcu: Svedočanstvo industrijske prošlosti Leskovca

Muzej tekstilne industrije u Strojkovcu, simbol bogate industrijske prošlosti Leskovca, predstavlja jedinstveno mesto koje čuva uspomenu na početke tekstilne proizvodnje u ovom kraju. Nekadašnja kuća bogatih Turaka postala je kolevka prve fabrike gajtana, što je označilo početak razvoja tekstilne industrije u Leskovcu.

Prva fabrika gajtana, pod nazivom “Antonije Popović i kompanija”, osnovana je zahvaljujući preduzimljivim Leskovčanima, među kojima su bila i neka od najpoznatijih imena tog vremena. Njihovo znanje i iskustvo bili su od presudnog značaja za razvoj tekstilne industrije. Fabrika je opremljena autentičnim čarkovima, mašinama koje su, uprkos zabrani izvoza, dovezene iz Bugarske.

Zgrada muzeja, koja danas nosi status spomenika kulture, predstavlja tipičnu dunđersku kuću. U njenom levom krilu smeštena je vodenica, dok su u desnom deo za stanovanje na spratu i u prizemlju. Prepoznatljiva je po terasi sa arkadama iznad ulaznog dela. Vodenica, koja je restaurirana 1959. godine, sačuvala je svoju specifičnu lepotu i arhitekturu karakterističnu za vreme u kojem je nastala. Muzej je prvi put pretvoren u kulturni centar pre više od tri decenije, a proces restauracije završen je 2011. godine, kada je objektu vraćen nekadašnji autentični izgled. Restauriran je i kanal kojim je nekada tekla voda, čija je snaga pokretala mehanizme za proizvodnju gajtana.

Danas su u muzeju prikazani svi segmenti ovog procesa, uključujući nameštaj i predmete iz svakodnevnog života koji su obeležili to vreme. Pre oslobođenja od Turaka, bogati leskovački trgovci nisu imali prepreka u uvozu vunenih proizvoda, ali su promene granica i uvođenje carina uticale na smanjenje trgovinske razmene. Upravo ta promena podstakla je razvoj domaće proizvodnje i otvorila put industrijskom procvatu Leskovca.

Muzej tekstilne industrije u Strojkovcu danas je značajan ne samo kao svedočanstvo industrijske prošlosti, već i kao simbol preduzetničkog duha Leskovčana. Proglašen je spomenikom kulture od opšteg značaja 1980. godine, čime je njegova vrednost dodatno potvrđena. Ovaj muzej nastavlja da inspiriše i edukuje posetioce, čuvajući uspomenu na vreme kada je Leskovac započeo svoj put ka statusu “Malog Mančestera”.

Ovaj sadržaj je deo projekta koji je sufinansirao grad Leskovac. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.