Razvojni put Vlasotinačkog vinogorja

Vlasotinačko vinogorje se prostire u okolini Vlasotinca, a Vlasotinački kraj nekoliko stotina godina gaji vinovu lozu i proizvodi grožđe.

Razvoj Vlasotinca i okoline vezan je pretežno za vinogradarstvo kao zemljoradničku delatnost.

U Vlasotincu se 1901. godine otvara sreski rasadnik koji ima zadatak da da podršku zemljoradnicima pri razvoju. Tada vinogradarstvo počinje da cveta u Vlasotinačkom kraju. Raznorazni vlasotinački, ali i leskovački trgovci i špekulanti sprečavaju razvijanje vinogradarskih zadruga.

Posle Prvog svetskog rata, da bi sprečili špekulante vinogradari se 1924. godine udružuju i formiraju „Zadrugu za industriju grožđa i vina“. Zadruga je brojala oko 3000 članova.

Prerađivački pogon „Vlasotinačke zemljoradničke vinogradarske zadruge“ se podiže 1930. godine, a 1937. godine osniva se Sreska vinarsko-vinogradarska i voćarska zadruga “Vlasina“ sa 2000 članova. Između dva svetska rata vinarstvo postaje unosan posao, tako da se pored ovih zadruga otvaraju još tri privatna podruma.Vlasotinačke zadruge spadaju to vreme među retkima u Srbiji koje koriste tekući račun kao finansijsko sredstvo.

Posle Drugog svetskog rata Vlasotinačka vinogradarska zadruga bila je među najvećim u bivšoj Jugoslaviji. 1960. godine se sve zemljoradničke zadruge pripajaju „Vinarskoj“ i stvara se prehrambeno i trgovinsko poreduzeće „Vlasina“. Sadnja novih sorti loze doprinosi podizanju proizvodnog kapaciteta. Vlasotinačko vino se najviše prodavalo u Sloveniji, ali i šezdeset odsto beogradskih ugostitelja se snabdevalo vinom iz Vlasotinačkog vinogorja. Još pre rata je Vlasotinačka zadruga postala vlasnik jednog objekta u Beogradu koji se koristio za distribuciju vlasotinačkog vina.

Rekordna proizvodnja vlasotinačkih vinogradara bila je 1968. godine i iznosila je 1200 vagona grožđa. 1972. godine se osniva Osnovna organizacija udruženog rada, a zemljoradnička zadruga „Vinarska“ postaje samoupravna organizacija.

Do 1895. je u Vlasotinačkim vinogradima bila isključivo zastupljena domaća loza(plovdina). 1895. godine dolazi do oboljenja domaće loze. Tada je zasađena nova loza poznata kao „Amerikanka“. Za razliku od domaće, „Amerikanka“ traži intenzivnu negu. Osim toga se nasađuju i druge sorte: Prokupac, Stara belovina, Otela i Tamnjanika. Posle Drugog svetskog rata se zbog većeg roda nasađuju: Afus-ali, Hamburg, Game i Crni burgundac.

Vlasotinački vinari proizvode vina poznata pod imenima „Plemenka“, „Ružica“, „Grom“ i „Biserka“. Ukupna proizvodnja grožđa se deli dve trećine belo i jedna trećina crno. Od uzgrednih produkta koji nastaju pri preradi grožđa proizvodi se vinjak, loza i komovica.

Ovaj sadržaj je deo projekta koji je sufinansirala opština Vlasotince. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.