Justinijana Prima – Raskošni grad koji čuva istoriju

Arheološko nalazište od izuzetnog značaja „Caričin grad“ iz 6 veka, predstavlja ostatke arhitekture ranovizantijskog crkvenog centra „Justinijane prime“ čiji je ktitor car Justinijan Prvi.

Uže urbano jezgro okruženo bedemima prostiralo se na površini od oko 10 hektara i nije pretrpelo kasnije dogradnje. Šire područje zahvatalo je više od 40 hektara sa još dva prstena bedema, priobalje dve rečice: Svinjaričke i Caričinske sa branom i jezerom. Utvrđenje je karakteristično po autentičnom urbanističkom rešenju gradova rimskog carstva na početku vizantijske epohe, sa 4 glavne kapije, forumima, termama i drugim javnim građevinama. Podni mozaici su posebna vrednost, ukrašavali su podove bazilika i javnih kupatila.

Za ovaj lokalitet vezane su legende koje se i danas prepričavaju u narodu, o caru koji je javno obećao ruku svoje kćeri onome ko uspe da dovede vodu u grad i kako je taj srećnik bio, ne drugi, nego mladi svinjar iz obližnjeg sela. Lokalitet je od centra Lebana udaljen sedam kilometara.

Sa izvesnim prekidima, iskopavanja na ovom lokalitetu traju od 1912. godine. Sama unutrašnjost deli se na Akropolj, Gornji i Donji grad. Centralnu ulogu u javnom životu imao je Akropolj, okružen bedemima, koji je tako nazvan zbog svog uzvišenog i dominantnog mesta u gradu. Na njemu se nalazi katedrala i episkopska palata. Brojni fragmenti arhitektonskih ukrasa otkrivenih tokom istraživanja daju nam prikaz bogatstva i raskoši. Tokom iskopavanja u Gornjeg gradu pronađene su tri bazilike, ali i ostaci bogatih porodičnih kuća i vojnih činovnika. Ipak, samo deo Gornjeg grada je istražen. U Donjem gradu, pronađene su dve bazilike, a jedna od njih je i najbolje sačuvana u Caričinom Gradu, obogaćena mozaicima i drugim predmetima.

2010. godine Caričin Grad je nominovan za listu Svetske baštine Uneska kao jedno od najvećih kulturnih dobara Srbije, a nada postoji da će se to u bliskoj budućnosti desiti i na taj način privući veliki broj turista kako iz Srbije tako i iz inostranstva.

Ovaj arhitektonski kompleks je jedinstven, i svakako je mesto koje treba posetiti ukoliko vas put navede u južne krajeve.

Ovaj sadržaj je deo projekta koji je sufinansirala opština Lebane. Stavovi izneti u podržanom medijskom projektu nužno ne izražavaju stavove organa koji je dodelio sredstva.